Panik atak yaşayan kişi sayısı günümüzde o kadar arttı ki muhtemelen çoğumuz en azından bir tanıdığından bu konuda bir şeyler duymuştur. Bu yazımda panik atak geçiren birine yardımcı olmak için yapabilecekleriniz konusunda bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgiler sayesinde panik atak yaşayan yakınınızın durumunun daha da kötüleşmesinin önüne geçmiş olursunuz. Ayrıca bu bilgiler sayesinde kafası karışık olan yakınınızın biraz daha kontrol sahibi olmasını sağlayabilirsiniz.
-
Sakin bir şekilde yanında kalın
Yanınızda birisi panik atak geçirdiğinde sizin sakin kalmanız ve kişinin yanında kalmanız çok önemlidir. Bu gibi durumlarda genellikle sakin kalmak yerine panik atak geçiren kişinin yaşadığı duyguya uyum sağlanmakta yani panik yapılmaktadır. Yanınızdaki kişi sizin için önemli bir yakınınızsa sakin kalmak çok daha zor olabilmektedir. Bir an önce onu sakinleştirmeye çalışmayın. Derin bir nefes alın ve yavaş konuşun. Birisi panik atak geçirdiğinde yapabileceğiniz en önemli şeylerden birisi de onun isteklerini dinlemek ve ona destek olmaktır.
-
Yaşadıklarının panik atak olduğunu söyleyin
Kişiye o an yaşadıklarının panik atak olduğunun hatırlatılması önemlidir. Bunu hatırlatarak aslında aynı şeyi defalarca yaşadığı halde hiçbir şey olmadığını da telkin etmiş olursunuz. Gerekirse yeniden bunu söyleyebilirsiniz.
-
Yer değiştirin
Bir yakınınız panik atak yaşıyorsa bulunduğu yeri değiştirmek önemlidir. Özellikle kapalı bir alandaysa veya kalabalık bir yerdeyse daha sakin ve havadar bir yere geçmelisiniz.
-
Panik atak yaşayan yakınınızı oturmaya teşvik edin
Panik atak esnasında vücutta pek çok değişiklik hissedildiği için bu durumdaki kişiyi oturmaya teşvik etmek hatta mümkünse uzanarak daha rahat etmelerini sağlamak önemlidir.
-
Bir şeye odaklanmalarını sağlayın
Kişinin dikkatini yaşadığı bu ‘korkunç’ deneyimden başka bir yere yönlendirmesine yardımcı olun. Örneğin odadaki herhangi bir nesneye, kokuya veya sese odaklanmasını isteyebilirsiniz. Örneğin panik atak yaşayan kişiye görebildiği beş şeyi, dokunabildiği dört şeyi, duyabildiği üç şeyi, koklayabildiği iki şeyi ve duyabildiği bir şeyi sorabilirsiniz. Hiçbir şey bulamazsanız farklı el hareketleri yaparak ellerinizi izlemesini önerebilirsiniz. Ayrıca derin ve sakin nefes almaları konusunda onları teşvik etmelisiniz.
Kişinin nefes almasını yavaşlatmaya yardımcı olun.
Bunu onunla birlikte nefes alarak ya da yavaşça 10’a kadar sayarak yapabilirsiniz.
-
Hareket etmesini sağlayın
Evin etrafında veya bahçede yürümek gibi basit ve kolay hareketlere teşvik edin. Bu tür yumuşak hareketler panik atak geçiren kişiye yardımcı olacaktır.
-
Panik atak yaşayan birinin duygularına hak verin
Panik atak yaşayan birisi hiç de gerçek olmayan bir tehlike hissiyle boğuşurken yaşadığı dehşet nedeniyle yeterince zorlanıyordur. Bir de sizin anlayışsız bir şekilde ‘korkacak bir şey yok’ türünden vereceğiniz cevaplar ona kendisini iyi hissettirmek şöyle dursun onu sinirlendirebilir. Mümkün olduğunca yaşadığı duyguları doğrulayan ve kabul eden ifadelerle ona destek olabilirsiniz. Çok zorlandığının farkındayım ama ben burada senin yanındayım gibi ifadeler çok daha fazla işe yarayacaktır.
-
Panik atak yaşayan birine neye ihtiyacı olduğunu sorun
Panik atak yaşayan yakınınıza yardım etmenin yollarından biri de ona ‘neye ihtiyacı olduğunu’ sormaktır. Bu soru aynı zamanda ‘senin için ne yapabilirim’ anlamına gelen bir sorudur. Direk bu şekilde de sorabilirsiniz. Siz her ne kadar yardımcı olmak için ne yapabileceğinizi sorsanız da karşınızdaki kişi bu soruya çok kaba bir şekilde ret cevabı verebilir. Bu cevap sizi şaşırtmasın. Çünkü o an kişi yaşadığı yoğun duygular nedeniyle sağlıklı bir tepki veremeyebilir. Böyle bir cevap sizi yardım etmekten vazgeçirmemelidir.
-
Kısa, net ve basit cümleler kurun
Karmaşık cümleler kurarak uzun uzadıya ve muğlak açıklamalarla panik atak yaşayan birisine yardımcı olamazsınız. Mümkün olduğunca cümleleriniz kısa ve basit cümleler olmalıdır. Ayrıca net bir şekilde konuşmanız da çok önemlidir. Bilmem ki, acaba şöylemi yapsak iyi gelir mi gibi cümleler işe yaramadığı gibi kişinin durumunu daha da zorlaştırabilir. Ayrıca cümleleriniz mutlaka kişiyi rahatlatıcı olmalıdır. Örnek olarak birkaç cümle verelim;
- Bunu atlatabilirsin
- İyi gidiyorsun
- Birazdan bitecek
- Yaşadığın şeyin geçici olduğunu hatırla
-
Güven verin
Kişiye güvende olduğunu ve bu durumun birazda biteceğini söylemeniz çok önemlidir. Ölçülü bir şekilde güvence vermeniz önemlidir. Güven verme konusunda ısrarcı bir tutum içinde olursanız kişi bu durumdan daha fazla rahatsız olabilir.
Bunları yapmayın!
- Panik atak yaşayan yakınınızın duygularını göz ardı etmeyin, korkularını küçümsemeyin.
- Endişelenecek bir şey olmadığını söylemeyin.
- Sakin ol veya endişelenme gibi sözler söylemeyin.
- Kişiye yapamayacağı önerilerde bulunmayın.
- Kişiye sahip olduğu güzellikleri hatırlatıp durmayın.
- Sakinleşmediği için üzülmeyin veya kızmayın.
- Yakınınızın neye ihtiyacı olduğu konusunda varsayımda bulunmayın.
Yararlanılan kaynaklar:
- https://myhealth.alberta.ca/Health/pages/conditions.aspx?hwid=hw53602
- https://www.baptisthealth.com/blog/family-health/how-do-i-help-someone-during-a-panic-attack
- https://www.verywellhealth.com/how-to-help-someone-having-a-panic-attack-7974637
- https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/anxiety-and-panic-attacks/for-friends-and-family/
- https://www.webmd.com/anxiety-panic/panic-attack-how-to-help
- https://www.lancastergeneralhealth.org/healthwise-library/condition-categories/mental-and-behavioral-health?lang=en-us&DocumentId=hw53602
İçindekiler
