Kaygılarımız, Korkularımız Nelerdir? Nasıl Baş Edilir?

Bu yazımda Prof. Dr. Ertuğrul KÖROĞLU’nun Kaygılarımız, Korkularımız Nelerdir? Nasıl Baş Edilir? isimli kitabını tanıtmaya çalışacağım. Elimdeki kitap Hekimler Yayın Birliği (HYB) 2015 basımıdır. Toplamda 267 sayfa olan kitabın kaynakça bölümünde 101 tane kaynaktan yararlanılmış. Kitap, Ertuğrul Köroğlu’nun Önsözü ve özgeçmişi ile başlamakta. Devamında Ertuğrul hocanın kitapları liste halinde 2 bölüm şeklinde verilmiş. Bir liste ‘Psikiyatri Kitapları’ başlığıyla verilmişken diğer liste ise ‘Bibliyoterapi Kitapları’ (Danışanlar ve Hastalar için psikoeğitim kitapları) başlığıyla verilmiş. Şu an tanıtımını yaptığımız bu kitap ‘Bibliyoterapi Kitapları’ bölümünde bulunmaktadır. Kitabın kapağında hangi bölümlerden bahsettiği yazı ile belirtilmiş. 5 bölümden oluşan kitabın bölüm başlıkları aynı zamanda kapakta da yazılmış. Sırasıyla bölümleri inceleyelim.

1. Panik Bozukluğu
2. Yaygın Anksiyete Bozukluğu (Kuruntu Hastalığı)
3. Takıntı – Zorlantı Bozukluğu (Obsesif – Kompulsif Bozukluk)
4. Toplumsal Kaygı Bozukluğu (Sosyal Fobi)
5. Özgül Fobiler
   

   kaygılarımız

Bölümler hakkında bilgiler vermeye başlamadan önce bir konuya dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu yazı bir kitap tanıtım yazısı olduğu için yayın haklarına azami ölçüde dikkat etmeye çalıştım. Bu nedenle sadece içerik hakkında bilgiler verip, detaya girmeyeceğim. Fakat bilmenizi isterim ki Ertuğrul hoca kitaptaki her bölümle ilgili olarak okuyucuya yapması gerekenler konusunda öneriler sunmaktadır. Yani bu kitap herkesin okuyup faydalanabileceği bir kitaptır. Şimdi gelelim kitabın bölümlerine;

1. Panik Bozukluk 

   Panik boukluk hakkında Ertuğrul Hocanın yayınlamış olduğu bir kitabının tanıtımını daha önce yapmıştım. Dolayısıyla aynı bilgileri burada tekrar etmeyi çok uygun bulmuyorum. Merak edenler sitede kitap tanıtımları bölümünden yararlanabilirler.

2. Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Korku, kaygı ve tasa hakkında bilgilerle başlayan bu bölüm, tasalanma sürecini anlamak üzerine bilgilerle devam etmekte. Tasalanma sürecini oluşturan ögeler 4 madde ile verilmiş. Tedavi bölümünde ise tasalanma sürecinde zihinde olanlar, vücutta olanlar, verdiğimiz tepkiler ve bu süreci başlatan tetikleyicilerden bahsedilmektedir. Kitapta tasalanma sürecinin her bir aşaması için ayrı bir tedavi bölümü bulunmakta.

Bilişsel Ögenin Tedavisi; Bilişsel Yeniden Yapılandırma

Bu bölümde üç aşamadan bahsedilmektedir.

1. Bilişsel etkinliğin daha çok ayrımına varma. Tasalanma dönemlerinin çizelgesini tutma önerileri alt başlığına eşil eden diğer başlıklar şu şekildedir: somut gerçeklerle, gerçeklerin nasıl yorumlandığını yan yana koyma, düşünsel çarpıtmaları tanıma, yorumlama yanlışları, baş etme ile ilişkili yanlışlar, kökleşmiş yerleşik düşünceleri açığa çıkarma.
2. Bilişsel çarpıtmaların dizgesel olarak üzerine gitme bölümü alt başlıkları: Yol gösterilerek bulma, korkunçlaştırmayı bırakma.
3. Yeni bakış açıları yaratma.
4. Akılcı tepkiler yaratma ve varsayımları sınama.

Davranışsal Ögenin Tedavisi

Bu bölümün alt başlıkları; davranışsal yanıtı önleme, yaşayarak karşı karşıya gelme, hoşa giden etkinlikler tasarlama.

Fizyolojik Ögenin Tedavisi

Bu bölümdeki bilgiler anksiyete sorunu yaşayan bireyler için hızlı ve pratik bir şekilde kaygıyı dindirmeye yarayan bilgilerdir. Genellikle insanların fazla dikkate almadıkları bu bilgiler kaygı bozukluğu sorunu yaşayan bireyler için son derece önemlidir. Bu bölümde kas gevşemesi ve nefes egzersizleri kısımları bulunmaktadır ve çok önemlidir.

İlaçla Tedavi

Yaygın kaygı bozukluğunun tedavisinde kullanılan başlıca ilaçlar bu bölümde bulunmaktadır.

3. Takıntı – Zorlantı Bozukluğu (Obsesif – Kompulsif Bozukluk)

Bu bölümde takıntılar ve zorlantılar, yani kompulsiyonların bir kısmı liste halinde verilmiştir. Kısaca başlıklar aşağıdaki gibidir;

Takıntılar

1. Kirlenme takıntısı,
2. Biriktirip saklama takıntısı,
3. Düzene koyma takıntısı,
4. Dinsel takıntılar,
5. Bedensel takıntılar,
6. Saldırganlık takıntıları,
7. Diğer takıntı türleri.

Zorlantılar – Kompulsiyonlar

1. Yıkama (Temizleme) ve yıkanma zorlantıları,
2. Denetleme zorlantıları,
3. Biriktirip saklama ve toplama zorlantıları,
4. Yineleme, sayma, düzenleme zorlantıları,
5. Diğer kompulsiyonlar.

Obsesif – Kompulsif bozuklukla ilgili olarak kitabın kalan bölümlerinde tedavi kısmında Bilişsel – Davranışçı Terapi ve İlaçla tedavi bölümlerine değinilmiştir.

4. Toplumsal Kaygı Bozukluğu (Sosyal Fobi)

Sosyal fobi ile ilgili olan bu bölümde başlangıç olarak kaygılı düşünme türleri hakkında bilgiler verilmektedir. Kökleşmiş olumsuz yerleşik düşünceler, kaygılı düşünceler ve öngörüler nasıl tanınır? Konularında bilgilerle bölüm devam etmektedir. Kaygılı düşünmeyi değiştirme yöntemleri 6 bölümde ele alınmış, devamında ise davranışsal denemeler ve karşı karşıya gelme ile korkularınızla yüzleşme hakkında bilgiler verilmiştir. Sosyal fobi sorunu yaşayanlar için çok güzel alıştırmalarla bu bölüm sonlanmaktadır.

5. Özgül Fobiler

Bu bölümün başında en sık görülen özgül fobiler liste halinde şu başlıklarla sunulmaktadır;

1. Hayvan fobileri,
2. Akrofobi (yükseklik korkusu),
3. Asansör fobisi,
4. Uçak fobisi,
5. Doktor ya da diş hakimi fobisi,
6. Kan – yara fobisi,
7. Doğal çevre fobileri,
8. Durumsal fobiler,
9. Hastalık fobisi.

Bölümün devamında ise kaygıyla baş etme yöntemleri hakkında detaylı bilgiler bulunmaktadır. Kaygılarımız, Korkularımız Nelerdir? Nasıl Baş Edilir? isimli kitabı ilgilenenlere tavsiye ederim.

Hakan Tokgöz

Klinik Psikolog / Konya

hakantkgz@gmail.com

https://www.instagram.com/psikologhakantokgoz/