Çocuklarda kaygı veya bir diğer ismiyle anksiyete her zaman belirgin bir şekilde ortaya çıkmayabilir. Bu nedenle kimi zaman ebeveynler çocuklarında ortaya çıkan bu anksiyete belirtilerini kaçırabilmektedirler. Bunun nedeni ise çocukların biz yetişkinler gibi yaşadıkları sorunları doğrudan ifade etmek yerine davranışlarla ifade etmesidir. Dolayısıyla duyarlı bir anne-babanın yapması gereken şey, bu davranışsal ipuçlarına karşı tetikte olmaktır. Deveye sormuşlar neren eğri diye. O da cevap vermiş; nerem doğru ki. Kaygı, kişinin her türlü hatalı düşünceye ulaşmasını sağlayan önemli bir ruh halidir. Elbette ki bahsettiğimiz kaygı normal ölçülerin çok daha ötesinde yaşanan kaygıdır. Bu yazımda çocuklarda ebeveynlerin göremediği 10 kaygı işaretinden bahsedeceğim.
-
Hiperaktivite
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı olmadığı halde çocuğunuzda görülen hiperaktivite durumlarında çocuğunuzun anksiyete yaşadığını düşünebilirsiniz. Yani çocuk aşırı kaygılıysa bu durum onda aşırı hareketlilik şeklinde görülebilmektedir. Bunun sebebi ise çocuk ne yaparsa yapsın bir türlü sakinleşememekte ve bu nedenle de aşırı hareketli olmaktadır.
-
Öfke Patlamaları – Çocuklarda Kaygı
Bazı durumlarda çocuklarda öfke normal görülebilir. Fakat çocuğunuzun alışık olmadığınız durumlarda bile sık sık patlamalar yaşaması, üzerinde düşünmeniz gereken bir durumdur. Her zamanki çocuk gitmiş ve yerine olur olmaz sinirlenen bir çocuk gelmişse buraya büyük bir soru işareti bırakabiliriz. Ayrıca bu durumdaki çocuklar adeta barut fıçısı gibi oldukları için çevresine karşı olumsuz davranışlar da sergileyebilmektedirler. Akıllı, uslu çocuk gitmiş ve yerine adeta vuran, kıran, bağıran, çağıran bir çocuk gelmiş gibidir. Bu durumda olan çocuklar okulda da arkadaşlarıyla sorunlar yaşayabilmektedirler. Sonuç olarak çocuklarda kaygı, kendini öfke patlamaları ve agresif davranışlar şeklinde de ortaya koyabilmektedir.
-
Mide ağrısı ve diğer ağrılar
Sanırım mide ağrısı birçok çocuk için klasik bir sorun belirtisidir diyebiliriz. Çocuklarda kaygı belirtilerinin en yaygını mide veya vücudun diğer bölgelerindeki ağrılardır. Aslında hem çocuk hem de yetişkin için bu durum değişmez. Kaygı, mutlaka kendini vücutta bir yerlerde ortaya koyar. Dolayısıyla çocuklarda kaygı şiddeti neyse vücutta da ağrı aynı şiddette kendini gösterir diyebiliriz. Burada önemli bir uyarıda bulunmadan edemeyeceğim. Çocuğunuzun tıbbi bir sorunu olup olmadığından emin olursanız ancak bu durumun kaygıdan kaynaklandığını düşünebilirsiniz. Bunun yolu da bir hekim görüşü almaktır.
-
Huzursuzluk – Çocuklarda Kaygı
Yetişkinlerin gözden kaçırdığı bir diğer kaygı belirtisi de çocukta oluşan huzursuzluk halidir. Bunu hiperaktivite ile birlikte de düşünebiliriz. Çocuk ev içinde adeta volta atar bir durumdadır ve bir türlü kendisini sakinleştirilemez. Yeme düzeninde değişiklikler olur. Her zaman oynamaktan zevk aldığı oyunlara kayıtsız kalabilir.
-
Gece korkuları ve Fobiler
Çocuğunuz yatmak istemiyorsa, yattığı zaman da uykuya dalmakta zorluk çekiyorsa bu durumun da kaygıdan kaynaklı olduğunu düşünebilirsiniz. Karanlıktan ve sessizlikten korkmalar başlayabilir. Yaşı küçükse canavarlardan, hayaletlerden ve diğer tuhaf şeylerden korktuğunu belirtebilir.
-
Ağlamak
Ağlamayan çocuk yoktur. Fakat çocuğunuzun her zamankinden daha fazla ağlayıp mızmızlandığını gözlemliyorsanız kaygılı olduğundan şüphelenebilirsiniz. Zaten duygusal bir hassasiyeti olan çocuk bir de üzerine farklı problemler geldiğinde her zamankinden çabuk ve çok ağlayabilir.
-
Sosyal Geri Çekilme
Kaygı, mutlaka kendini sosyal alanda ortaya koyar. Kreşe gideceği için cıvıl cıvıl olan çocuk birden okula gitmek istemediğini söyleyebilir. Her gün okula gitmek zorunda olmak çocuk için çekilmez bir hal alabilir. Pek çok sosyal etkinlikten geri durarak çocuk, adeta kendini evine, odasına hapseder.
-
Gelecek Kaygısı – Çocuklarda Kaygı
Geleceğe dair endişeleri olmayan insan sanırım yoktur. Fakat bu endişeler bugünümüzü işgal etmişse ve gündelik yaşamımızda bize ciddi zararlar veriyorsa o zaman bu durum bir sorundur. Geleceğe dair endişeler adeta çocuğun tüm yaşamını kuşatmıştır.
Çoğu zaman çocuklar kendilerinde tam olarak neyin yanlış olduğunu bilemeyebilirler. Dolayısıyla onlardan içinde bulundukları durumla ilgili açıklama beklemeniz yersizdir. Ebeveynler olarak size düşen görev çocuklarınıza destek olmak ve onların sakinleştirici limanları olmanızdır. Çoğu durumlarda ebeveynlerin sakinleştirici tavırları çocuklar için tedavi edici nitelikte olabilmektedir. Fakat kimi zamanlarda bu tavır da yetersiz kalabilmektedir. Bu durumda bir uzmandan destek almanız önemlidir.
Çocuklarda Anksiyete Bozukluğu – Aileler için 14 Öneri
Yararlanılan kaynaklar:
https://anxietysolutionscbt.com/the-art-of-validating-an-anxious-child/
https://www.powerofpositivity.com/anxiety-children-parents-dont-see/
İçindekiler
